لابروم یک بافت غضروفی است که اطراف لبه حفره گلنوئید (حفره ای که سر استخوان شانه در آن قرار می گیرد) وجود دارد، حفره را عمیق‌تر و به نگهداری سر هومروس( بازو) در مفصل کمک میکند)تصویر شماره 1 ).
گاهی اوقات در حین حرکات شدید مفصل شانه ، لابروم در بین سر استخوان بازو و لبه حفره گلنوئید گیر میکند و این گیر کردن میتواند موجب پاره شدن لابروم شود.
تعدادی از تاندون ها و رباط هایی که در پایداری شانه اهمیت زیادی دارند (بخصوص تاندون عضله دوسر بازو) به لابروم میچسبند و پاره شدن لابروم موجب کاهش کارایی این بافت ها میشود. در نتیجه پاره شدن لابروم موجب ناپایدار شدن مفصل شانه و درد میشود.
علائم پارگی لابروم شانه
- حس جابجا شدن ناگهانی چیزی در شانه همراه با احساس یک صدا مانند صدای کلیک
- احساس بی‌ثباتی و ناپایداری در مفصل شانه
- احساس ساییدگی، قفل شدن یا گرفتگی هنگام حرکت دادن شانه
- کاهش دامنه حرکتی و از دست دادن قدرت حرکت در شانه
- درد مبهم و ضربان دار در مفصل به دنبال حرکت ورزشی یا فعالیت خانگی
- مشکل در خوابیدن به دلیل وجود درد و ناراحتی در شانه
- گرفتگی و احساس درد در شانه به دنبال فشار مستقیم
- درد در هنگام بلند کردن اجسام، به ویژه بلند کردن اجسام تا بالای سر
علل پارگی لابروم شانه
آسیب به لبه بافت اطراف حفره شانه میتواند در اثر ضربه حاد یا حرکت مکرر شانه رخ دهد. مانند:
- افتادن روی زمین از ناحیه بازو
- ضربه مستقیم به شانه
- کشش ناگهانی بازو
- تصادف و سوانح رانندگی
- انجام مکرر کارهای بالای سر مثل وزنه برداری
- بلند کردن اجسام سنگین
- انقباض ناگهانی عضله دو سربازویی درناحیه شانه
- حرکت سریع یا قدرتمند دست هنگامی که از سطح شانه بالاتر باشد
- دررفتگی شانه
- سفت شدن کپسول خلفی شانه
تشخیص پارگی لابروم شانه
با توجه به آن که علائم پارگی لابروم با سایر مشکلات شانه شباهت بسیار دارد، پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست باید با روش های تخصصی به تشخیص هرچه سریع تر این عارضه و درمان آن بپردازند.
روش های تشخیص پارگی لابروم شانه
معاینه فیزیکی
در طول معاینه فیزیکی، پزشک یا فیزیوتراپیست دامنه حرکت، قدرت و ثبات شانه را بررسی میکند.
همچنین گردن و سرتان را ممکن است معاینه کند تا مطمئن شود که درد شما بر اثر “فشرده شدن عصب” نمی‌باشد.
تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray)
این روش برای بررسی استخوان ها و ارزیابی مشکلات دیگر شانه مفید است. هرچند، پارگی لابروم به‌طور مستقیم در تصاویر اشعه ایکس دیده نمی شود، اما برای تشخیص مشکلات دیگر که علائم مشابهی دارند، مفید است.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا MRI
یکی از بهترین روش ها برای تشخیص پارگی لابروم است (تصویر شماره 2).
آرتروسکوپی (Arthroscopy)
این روش جراحی تشخیصی و درمانی است که در آن یک دوربین کوچک (آرتروسکوپ) از طریق برش های کوچک وارد مفصل شانه می شود تا داخل مفصل به صورت مستقیم بررسی شود. این روش دقیق ترین راه برای تشخیص پارگی لابروم است و در صورت تشخیص پارگی، می‌توان همزمان به درمان آن نیز پرداخت.
سابقه‌ی پزشکی
پزشک در مورد علائم و زمان شروع آن‌ها با شما صحبت خواهد کرد. اگر می‌توانید آسیب یا فعالیت خاصی را که باعث درد شانه شما شده است به خاطر بیاورید، این میتواند به پزشک کمک کند تا مشکل شانه شما را تشخیص دهد. ذکر هر نوع فعالیت شغلی یا ورزشی که باعث تشدید درد و علائم شانه شما میشود، همچنین محل درد و اینکه در صورت وجود چه درمانی را انجام داده‌اید، مهم است.
انواع پارگی لابروم شانه
دو نوع شایع آسیب لابروم پارگی اسلپ(SLAP )و پارگی بنکارتBankart) ) هستند. هر دو نوع پارگی معمولاً با درد شدید و دشواری در انجام حرکات طبیعی شانه همراه است.
پارگی یا ضایعه اسلپ (SLAP)
زمانی‌که پارگی در نیمه بالایی گلنوئید باشد، به آن پارگی یا ضایعه اسلپ می‌گویند. این پارگی لابروم فوقانی شانه در بین بازیکنان تنیس و بیسبال شایع‌تر است. همچنین اغلب با آسیب به تاندون دو سر بازو بروز میکند)تصویر شماره 4).
پارگی یا ضایعه بنکارت(Bankart)
زمانی‌که آسیب به نیمه پایینی حفره گلنوئید وارد شود، ضایعه یا پارگی بانکارت رخ می‌دهد. این مسئله در افراد جوان با دررفتگی شانه شایع‌تر است(تصویر شماره 4).
نکته: آسیب یا ضربه به پشت مفصل شانه، میتواند منجر به پارگی لابروم خلفی شود. معمولا این نوع پارگی به ندرت رخ می‌دهد.
پارگی بنکارت ( پایین )
زمان و شدت بهبودی در هر فرد میتواند متفاوت باشد. زمان بهبودی به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله :
- سن
- نوع آسیب
- سلامت کلی
- سطح فعالیت
- سایر مشکلات شانه
درمان های غیرجراحی در پارگی لابروم شانه
استراحت و جلوگیری از فعالیت‌های سنگین
اجتناب از فعالیت هایی که موجب تشدید درد و آسیب بیشتر می شوند، مانند بلند کردن وزنه‌های سنگین یا حرکات تکراری شانه
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
در صورتی که لابروم شانه دچار کشیدگی و یا پارگی خفیف شده باشد، ممکن است استراحت و داروهای ضد التهاب مانند ناپروکسن و ایبوپروفن تجویز شوند تا درد و تورم ناشی از این نوع آسیب دیدگی را کاهش دهند.لازم به ذکر است که دارو درمانی در کنار دیگر روشهای درمان مورد استفاده قرار گرفته و به تنهایی قادر به ترمیم پارگی این بافت نخواهد بود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی مؤثرترین روش درمانی در پارگی لابروم شانه است که درد را در مرحله حاد کاهش می‌دهد، در حالی که به ثبات مفصل شانه کمک میکند تا به حداکثر دامنه‌ی حرکتی خود برسد.
فیزیوتراپی بر رویکردهای زیر متمرکز خواهد بود:
- جلوگیری از آسیب بیشتر به بافت
- تسکین درد
- از بین بردن التهاب
- افزایش دامنه حرکت
- بهبود قدرت و استقامت عضله
- به دست آوردن حداکثر ثبات در شانه برای جلوگیری از وقوع آسیب‌های بیشتر
روشهای تسکین درد در فیزیوتراپی
- اولتراسوند تراپی
اولتراسوند تراپی یکی از روشهای درمانی است که در آن از امواج صوتی با فرکانس بالا برای انتقال گرما به مناطق آسیب دیده بدن استفاده می شود.انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد، باعث بهبود پارگی در بافت و همچنین خون‌رسانی موضعی به منطقه‌ی آسیب دیده و در نهایت تسکین درد میشود.
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست یک روش الکتریکی است که درد را تسکین می‌دهد. در روش TENS، جریان الکتریکی به طور مستقیم بر روی عضله یا بافت اعمال میشود تا بخش آسیب دیده بدن را تحریک کند.
- لیزر
لیزر درمانی کم توان، نوعی درمان است که در آن از لیزرهای کم توان یا الکترودهای ساطع کننده نور بر روی سطح بدن استفاده میشود. لیزر درمانی میتواند بر روی برخی از رشته‌های عصبی، اثر مسدودکننده درد را نیز داشته باشد.
درمان های جراحی در پارگی لابروم شانه
اگر درد شما با روشهای غیر جراحی بهبود نیابد ممکن است پزشک، جراحی را به شما توصیه کند.
یک روش جراحی که معمولاً برای درمان پارگی لابروم استفاده میشود، روش آرتروسکوپی است. در حین آرتروسکوپی، پزشک جراح دوربین کوچکی را از طریق دو سوراخ کوچک به داخل فضای مفصل شانه وارد میکند. این دوربین تصاویر را بر روی صفحه نمایش نشان می‌دهد و جراح از این تصاویر برای هدایت کردن ابزارهای جراحی کوچک استفاده میکند.
- فیزیوتراپی پس از جراحی
پس از جراحی، به مدت 3 تا 4 هفته، شانه بیمار در یک آتل دور گردنی قرار می‌گیرد که مانع از چرخش داخلی شانه میشود و شانه را ثابت نگه می‌دارد که این امر منجر به از دست دادن حرکت و سفتی کلی میشود. توان‌بخشی بعد از عمل با توجه به نوع پارگی لابروم، روش جراحی انتخاب شده و سایر آسیب‌ها و درمان‌های انجام شده، توسط فیزیوتراپیست تعیین و انجام میشود.
در صورت داشتن سوال از لینک پرسش و پاسخ ، سوال خود را مطرح نمایید.