آناتومی مفصل شانه

استخوان‌های شانه:

مجموعه مفصلی شانه تامین کننده حرکات اندام فوقانی در کنار بدن می‌باشد.در یک طرف استخوان بازو را داریم که در قسمت فوقانی آن یک قسمت کروی، برای ایجاد مفصل و دو برجستگی برای اتصال عضلات وجود دارد. در سمت بدن استخوان کتف را داریم که یک قسمت پهن در پشت دارد که توسط عضلات به جدار قفسه سینه وصل می‌شود. یک سطح مفصلی روبه خارج از بدن برای مفصل شدن با سر استخوان بازو دارد و بخش سوم آن یک تیغه در قسمت پشت آن است که به سمت بازو گسترش می‌یابد و قسمت بالای سر استخوان بازو را می‌پوشاند، که به نام آکرومیون نامیده می‌شود و یک قسمت برای اتصال استخوان ترقوه دارد که مفصل کم حرکت AC را درست می‌کند .

حرکات مفصل شانه:

سیستم حرکاتی شانه، سیستم پیچیده‌ای است که بخش اصلی آن مفصل بین سر بازو با قسمت خاصی از استخوان کتف تشکیل شده است. این مفصل شانه دامنه‌ای وسیع از حرکات در تمام جهات دارد. بخش دیگری از مفصل شانه اتصال انتهای استخوان ترقوه با استخوان کتف می‌باشد که به نام مفصل AC نامیده می‌شود. حرکت چندانی ندارد اما در پایداری مفصل شانه نقش دارد. در پشت قفسه سینه استخوان کتف به توسط عضلات به دنده های قفسه سینه متصل می‌شود و مختصری از حرکان چرخشی مفصل شانه را تامین می‌کند.

عضلات اطراف شانه:

یکسری از عضلات وظیفه اتصال استخوان کتف به قسمت پشتی قفسه سینه را دارند. عضله مهم دیگر، عضله دلتوئید یا دالی می‌باشد که وظیفه بلند کردن بازو را به خصوص به سمت خارج از بدن (abduction) را دارد. البته، این عضله در اصل داری سه قسمت است که حرکت به سمت جلو (flexion) و به سمت عقب (extension) بازو را نیز باعث می‌شود. گروه سوم عضلات چرخاننده یا rotator cuff می‌باشند. این عضلات پایدار کننده اصلی مفصل شانه در حرکات هستند و باعث چرخش بازو به داخل یا خارج می‌شوند. این عضلات با توجه به اینکه باید سر بازو را در حرکات و بخصوص در هنگام بالا رفتن بازو، دز محل درست در مفصل حفظ کنند مسیری دارند که از داخل مفصل و بین استخوان‌های سر بازو و زائده اکرومیون رد می‌شود و به همین دلیل نقطه حساس شانه و علت معمول درد شانه می‌باشد.

عضله دلتوئید تمام سر شانه را پوشانده است و از بالا به ترقوه و سپس به آکرومیون تا پشت شانه متصل میشود و سپس به صورت مثلثی متمرکز و به استخوان بازو می‌چسبد ، حرکت آن در درجه اول ابداکشن شانه ( بلند کردن و دور کردن بازو از بدن ) و سپس بلند کردن بازو به سمت جلو و نیز به سمت عقب می‌باشد .

اگر عضله دلتوئید را برداریم ، روتاتور کاف یا کلاهک چرخاننده مشخص میشود ، وظیفه آن چرخاندن سر به داخل و خارج است . در ضمن عملکرد مهمی در تثبیت سر هومروس در جای خود دارد . اگر پاره شود در اغلب افراد دلتوئید نمی تواند ابداکشن را شروع کند چون برای شروع آن سر استخوان بازو باید در جای خود تثبیت شود که به بالا جابجا نشود و فقط درجا بچرخد . همچنین پارگی روتاتور کف درمان نشده در طولانی مدت باعث جابجایی سر استخوان بازو به بالا و آرتروز مفصل می‌شود .