ملاحظه شد که مفاصل ایجاد میشوند تا قابلیت حرکت ایجاد شود ؛ اما حرکت نیاز به موتور حرکت دارد که عضلات به این منظور ایجاد شده اند ؛ به صورت معمول توده عضلانی در یک سمت مفصل قرار دارد و هرچه به مفصل نزدیک تر میشود ؛ توده حجیم عضله به تدریج کاهش حجم داده و تبدیل به یک ساختار بسیار محکم لغزنده میشود که به لحاظ عملکرد ونیز شکل قابل تشبیه به طناب است و تاندون نامیده میشود .
تاندون از مفصل رد شده و در سمت مقابل به استخوان متصل میشود ؛ با انقباض عضله ؛ تاندون به سمت عضله کشیده شده و در مفصل حرکت ایجاد میشود . وجود این تاندون ها و مجاورت آنها با مفصل میتواند پیچیدگی بیشتری را در مسایل مفصل ایجاد کند ؛ یکی از نکات جالب اینکه در مورد تاندونهایی که در طول زیادی باید حرکت کنند مثل تاندونهای حرکت دهنده انگشتان؛ اغلب در اطراف آنها غلاف ایجاد شده و یک بافت سینوویوم مانند با ترشح بسیار کم مایع باعث تسهیل لغزندگی تاندون میشود .
در ناحیه مچ دست و مچ پا بویژه بدلیل عبور تعداد زیاد تاندونهای حرکت دهنده انگشتان و نیز تعداد حرکات متعدد مچ و وجود رتیناکولوم‌های نگهدارنده تاندونها و نیز بافت سینوویوم ؛ ممکن است شبیه انچه برای مفصل رخ میدهد التهاب بافت سینوویوم نیز رخ دهد و باعث درد شود و یا اینکه به تدریج کیست سینوویال ganglion ایجاد شود . ضمن اینکه در بیماری های التهابی مفاصل ؛ سینوویوم تاندونها نیز ممکن است درگیر شوند و بخش بزرگی از علائم و مشکلات را باعث شوند .
انتزوپاتی Enthesopathy چیست و علائم و درمان آن
اما همین محل نیز منشاء بسیاری از دردهای مجاور مفصلی است ؛ التهاب محل چسبندگی تاندون به استخوان enthesopathy از علل شایع درد در اطراف آرنج و شانه و بویژه اطراف پاشنه است که بخصوص در اثر فشارهای مزمن تکراری و ایجاد التهاب در تاندون و گاها صرفا بعلت ایجاد التهاب در تاندون رخ میدهد ؛ در محلهای تحت فشار وزن مثل اطراف پاشنه بعلت تضعیف قدرت تاندون بعنوان یک مکانیسم دفاعی ؛ استخوان در تاندون گسترش یافته و منجر به ایجاد برجستگی استخوانی میشود .
درمان در اکثر موارد عبارتست از کاهش فشار بر عضله و تاندون با تغییر در نوع فعالیت‌ها ؛ مصرف داروهای ضد التهابی ؛ و فیزیوتراپی عادی یا همراه با لیزر .
نقش مهم عضلات و تاندونها در پایداری و سلامت مفاصل
این عناصر ارتجاعی دو کارکرد مهم دارند اولا محافظ عناصر انقباضی هستند چون در فعالیتهای حرکتی عضله ممکن است دچار کشیدگی بیش از حد شود و این عناصر ارتجاعی هستند که در برابر کشیدگی و گسیختگی عناصر انقباضی باید مقاومت کنند چون عناصر انقباضی هیچ مقاومتی در برابر کشیدگی ندارند . دوم اینکه با کشش بر روی استخوان سمت دیگر مفصل مثل این است که استخوان های دو سمت مفصل را به هم فشرده و مفصل را از جدا شدن حفظ میکنند .این کشش چون همیشه در یک حد خاص وجود دارد به عنوان پایداری ایستا یا استاتیک عمل می کند .
چرا پارگی کامل تاندون همیشه نیاز به جراحی دارد
عضلات بدن بواسطه عناصر ارتجاعی داخل خود همیشه در حالت کشیدگی هستند ( تون نرمال عضله ) ؛ یعنی اگر تاندون از استخوان کنده شود و یا بطور کامل پاره شود عضله بلافاصله در خود جمع میشود . به همین دلیل پارگی کامل تاندون یا کندگی آن از استخوان یا کندگی آن به همراه قطعه ای از استخوان ؛ همواره نیاز به عمل جراحی دارد چرا که سر متصل به عضله به سمت عضله کشیده ( بعلت تون نرمال و نیز بعلت اسپاسم ناشی از آسیب ) و از محل پارگی دور و ترمیم خودبخود غیرممکن میشود .
پایداری مفاصل توسط عضلات و تاندونها
اینکه در اطراف مفصل تون نرمال عضله استخوان ها را به سمت خود میکشد عامل مهمی در پایداری مفصل میباشد که به صورت استاتیک باعث پایداری مفصل میشود ؛ البته به شرطی که عامل پایدار کننده اولیه یعنی شکل استخوانی و رباط ها و کپسول مفصلی سالم باشند وگرنه همانطور که در شکستگی ها و دررفتگی ها میبینیم همین تون عضله و کشش عضله باعث تشدید دفورمیتی و جابجایی قطعات استخوان و مفصل در شکستگی و دررفتگی میشود .
مسئله کنترل عناصر ارتجاعی و تون عضلات و کنترل عناصر انقباضی در جهت انقباضات صحیح و هماهنگ فعال عضلات برای حرکات ؛ توسط سیستم خاصی در بدن کنترل میشود که شامل هسته های قاعده مغز و سریعترین رشته های عصبی ؛ مراکز رفلکسی نخاع و گیرنده های خاص تون عضله و وضعیت مفصل ؛ میباشد و شاهکار بیومکانیکی آن نرم و هموار کردن حرکات و پایداری درست استاتیک و دینامیک مفاصل است ؛ بخشی از اطلاعات آن به کورتکس مغز فرستاده میشود و به این ترتیب ما بدون نگاه کردن به اندام ها یا استفاده از لامسه همیشه میدانیم مثلا دست ما کجاست ؛ در موارد آسیب هسته های قاعده مغز مثل فلج مغزی نرمی حرکات از بین رفته و با برهم خوردن تنظیم تون استاتیک و دینامیک فرد دچار دفورمیتی در مفاصل میشود .
اما یکی از مهمترین جنبه های ایجاد پایداری در مفصل ؛ پایداری دینامیک است ؛ یعنی عضله ضمن مشارکت در انجام حرکات مفصل باعث پایداری مفصل نیز میشود .
این موضوع بویژه در مورد مفاصل زانو و مفاصل ستون فقرات کمری (شامل مفاصل بین مهره ای ؛ دیسک ها ؛ مفاصل ساکروایلیاک ) از جهت دیگری هم بسیار مهم است ؛ در این مفاصل به دلیل اینکه شکل استخوانی در پایداری مفصل نقش چندانی ندارد و در معرض فشارهای غیرقرینه هستند ؛ اساسا در فعالیتهای روزانه نیز تحت فشار زیاد قرار میگیرند ؛ و جهت کاهش فشارهای غیر نرمال و آسیب‌زا تا حد زیادی وابسته به قدرت عضلات اطراف خود هستند و در صورت عدم حمایت کافی عضلات ؛ فشارهای وارده به تدریج منجر به سائیدگی غضروفی و روند دژنریشن مفصل میشود .به همین دلیل تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و عضله چهارسر زانو نقش مهمی در سلامتی این مفاصل دارد .