التهاب تاندون و غلاف آن مربوط به عضلات ابداکتور دراز شست ( Abductor Pollicis longus ) و اکستانسور کوتاه شست ( Extensor Pollicis Brevis ) در سطح پشت دست است که با نام سندرم دکوروین شناخته شده است و یکی از اختلالات نسبتا شایع می‌باشد.
در دست ها، به منظور کاهش اصطکاک تمامی تاندون های فلکسور و اکستانسور و ... درون غلاف های ساینوویال قرار دارند. این غلاف ها به تاندون اجازه‌ی یک حرکت روان را می‌دهند.
عضلات ابداکتور دراز شست و اکستانسور کوتاه شست، یک غلاف ساینوویال مشترک دارند که درون آن قرار می‌گیرند و از زائده استیلوئید استخوان رادیوس شروع شده و هر دو تاندون را در می‌گیرد. این مجموعه هم چنین اولین مجموعه از 6 تا مجموعه تاندون در پشت دست و مچ است که عضلات آن اختصاصی برای حرکات اکستنشن و ابداکشن شست است.
وجود غلاف مشترک منجر به افزایش اصطکاک در بین تاندون‌ها و بروز التهاب می‌شود.
در این عارضه، ابتدا غلاف مشترک و سپس تاندون ها درگیر می‌شوند. این عارضه به عنوان یکی از شایع ترین تاندونیت های ناحیه مچ در ورزشکاران محسوب می‌شود. سندرم دکوروین در سنین 30_50 سالگی بروز پیدا می‌کند و در خانم ها نسبت به آقایان شیوع بیشتری دارد.
علل شایع ایجاد سندرم دکوروین :
- مشترک بودن غلاف تاندون عضلات اکستانسور کوتاه شست و ابداکتور بلند شست.
- فاصله زیاد تاندون ها از محور حرکتی مچ که باعث افزایش تنش وارد بر تاندون ها در حین فعالیت می‌شود.
- از عوارض شکستگی کالیس (Colle's Fracture)، و شکستگی استخوان تراپزیوم و زائده استیلوئید رادیوس ، سندرم دکوروین می‌باشد.
- در بیماران آرتریت روماتوئید که بافت کلاژن درگیر است، شایع می‌باشد.
- استفاده زیاد از شست برای انجام کارهای ظریف و با دقت.
- متعاقب استفاده زیاد از شست دست در فعالیت‌هایی مانند لباس شستن این عارضه ایجاد می‌شود، به همین دلیل به این عارضه Washers hand به معنی دست شویندگان نیز می‌گویند.
ارزیابی بیماران مبتلا به سندرم دکوروین :
علائم و نشانه های بیمار :
- شکایت اصلی بیمار درد می‌باشد.
- درد موضعی و تیز در انتهای نزدیک به مچ و خارج استخوان رادیوس گزارش می‌شود.(در تصویر بالا نشان داده شده است)
- گاهی درد به انگشت شست و گاهی نیز به ساعد انتشار می‌یابد.
- شروع عارضه به صورت تدریجی می‌باشد.
- درد بیمار با فعالیت های مربوط به شست مثل نوشتن، آغاز می‌شود.
- درد ابتدا مکانیکی بوده و با هر حرکتی که شست و دو عصله درگیر انجام می‌دهند بروز می‌کند.
- در صورتی که استفاده‌ی زیاد ازین دوتا عضله ادامه پیدا کند، به دلیل التهاب تاندون، درد به صورت التهابی بروز پیدا می‌کند.
- گاهی مقداری تورم در نزدیکی زائده استیلوئید رادیوس دیده می‌شود. هم چنین مقداری حساسیت به لمس در لمس کردن زائده استیلوئید رادیوس وجود دارد.
عملکردهای حرکتی :
- درد با حرکاتی که از اکستنشن شست شروع شده و به ابداکشن ختم می‌شوند تشدید می‌شود.
- حرکت اکستنشن و ابداکشن مقاومتی شست دردناک است.
- در فشار دادن ناحیه، درد گزارش می‌شود.
- حرکت انحراف به سمت داخل مچ در حالتی که شست در فلکشن قرار دارد دردناک می‌باشد. در این حرکت تاندون در غلاف جابه‌جا و کشیده می‌شود.
(برای یادگیری حرکات شست از شکل زیر استفاده کنید)
تست های مربوط به عارضه :
تست "Finkelstein" یا فینکلشتاین در این بیماران مثبت می‌شود. به منظور انجام تست، بیمار انگشتان خود را مشت کرده و آزمونگر مچ دست بیما را به صورت غیرفعال به انحراف به سمت داخل (Ulnar Deviation) می‌برد، گزارش درد در مسیر درگیری به معنی مثبت شدن تست است.
(نحوه‌ی انجام تست را در شکل زیر مشاهده می‌کنید)
تشخیص افتراقی از سایر ضایعه ها :
- با سندرم تونل کارپل (CTS)
حرکات مقاومتی در سندرم تونل کارپل دردناک نمی‌باشند.
در سندرم تونل کارپال بیمار بیشتر از علایم ، بی حسی و مور مور شدن در دست شکایت دارد، اما در سندرم دکوروین اینگونه نیست.
حرکات غیر فعال (passive) در سندرم تونل کارپل دردناک است اما در سندرم دکوروین علائم تغییری نمی‌کند.
- با درگیری شاخه سطحی عصب رادیال (Superficial Branch Radial Nerve یا SBRN)
در درگیری شاخه سطحی عصب رادیال، علائم حسی به شکل حساسیت زیاد در پشت دست و قسمت خارجی مچ بروز می‌کند.
اختلال حس در پشت انگشت شست و اشاره ایجاد می‌شود.
تست Tinel's Sign عصب رادیال مثبت می‌شود. ( تستی که در آن به عصب رادیال ضربه می‌زنیم تا علائم را در نواحی تحت عصب دهی حسی خود بروز دهد)
- با آرتروز مفصل تراپزو متاکارپ (مفصل بین یکی از استخوان های مچ به نام تراپزیوم با استخوان متاکارپ انگشت شست)
حرکات گلایدینگ (لغزشی رفت و برگشتی) سطوح مفصلی در آرتروز دردناک و محدود می‌باشد.
انحراف به سمت داخل (حرکت Ulnar Deviation) مچ همراه با فلشکن شستدر آرتروز بدون درد، ولی در سندرم دکوروین دردناک است.
تست فشار دادن سطوح مفصلی به هم در آرتروز دردناک است ولی در سندرم دکوروین بدون درد است.
تست فینکلشتاین در آرتروز منفی است.
تست های مربوط به بی‌ثباتی مفصل، در ضایعات تاندونی منفی اما در ضایعات سطوح مفصلی مثل آرتروز، علائم را ظاهر می‌کنند. ( در شکل زیر آرتروز مفصل تراپزومتاکارپال را مشاهده می‌کنید که ممکن است با سندرم دکوروین اشتباه گرفته شود)
درمان سندرم دکوروین
به دلیل اینکه علت عمده این عارضه استفاده‌ی زیاده از حد است (Overuse)، تجویز استراحت برای بیمار ضروری می‌باشد. بیمار باید از انجام حرکات ظریف که نیاز به فعالیت شست دارند و حرکاتی که از اکستنشن شست شروع و به ابداکشن ختم می‌شوند خودداری کند.
برای تجویز استراحت :
برای بی حرکت کردن از یک وسیله‌ای به نام Short Cock up with opposition bar استفاده می‌شود. در این حالت انگشت شست در وضعیت ابداکشن و اکستنشن قرارمی‌گیرد.
نیازی به ثابت کردن مفصل بند انگشت شست نیست چرا که عضله اکستانسور بلند درگیر نشده است.
از این آتل به مدت 2_3 هفته و به طور ممتد استفاده می‌شود.
هنگامی که تمرینات کششی بدون درد شوند میتوان آتل را باز نمود.
(در شکل زیر یک نوع آتل برای سندرم دکوروین را مشاهده می‌کنید)
جهت کاهش درد و التهاب :
استفاده از مدالیته های ضد درد در الکتروتراپی مثل TENS و اولتراسوند.
استفاده از لیزر.
استفاده از یک سری داروهای ضد التهاب مثل هیدروکورتیزون ها.
جهت افزایش تحرک و کمک به برطرف کردن التهاب مزمن :
بعد از گذشت مرحله التهابی و کاهش علائم، میتوان کشش ملایم را آغاز نمود.
با انجام کشش بدون درد در این مرحله میتوان ماساژ ملایم را نیز آغاز کرد.
همزمان با ماساژ میتوان از اولتراسوند نیز استفاده کرد.
محل ماساژ، مسیر عبور عضلات اکستانسور از مچ دست می‌باشد یعنی بخش پشتی مچ دست مد نظر است.
ماساژ باید 5_3 بار در هفته و به مدت 2_1 هفته انجام شود.
هنگامی که بیمار توانست کشش با نیروی زیاد را انجام دهد، تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات درگیر آغاز می‌شود.
(مناطقی که در شکل زیر با رنگ آبی مشخص شده‌اند را میتوان به صورت عرضی و طولی به صورت ملایم ماساژ داد)
درمان جراحی سندرم دکوروین
در صورتی که بیمار به درمان های محافظه کارانه پاسخ مناسبی نداد، فرد به جراحی نیاز پیدا خواهد کرد. در جراحی غلاف تاندون کاملا باز شده و فشار از روی تاندون برداشته می‌شود.
در صورتی که تمایل دارید می توانید پرسش خود را از طریق سایت زتاطب از متخصص فیزیوتراپی بپرسید.
در صورت داشتن سوال از لینک پرسش و پاسخ ، سوال خود را مطرح نمایید.